သာသနာရေးနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုတိယဝန်ကြီး ဒေါ်နုမြဇံ ခေါင်းဆောင်သော မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ တာဝန်ယူထားသည့် လာအိုပြည်သူ့ဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံမှ ကြီးမှူး၍ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၂၅ ရက်နေ့မှ ၂၇ ရက်နေ့အထိ လာအိုနိုင်ငံ၊ ဗီယင်ကျန်းမြို့၌ ကျင်းပသည့် ၃၂ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံ လူမှု-ယဉ်ကျေးမှုအသိုက်အဝန်းကောင်စီ ဝန်ကြီးများအဆင့် အစည်းအဝေး (32^nd ASEAN Socio-Cultural Community (ASCC) Council Meeting) သို့ တက်ရောက်ပြီး ၂၇.၉.၂၀၂၄ ရက်နေ့ (၁၆ : ၃၀) နာရီတွင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့ရာ အမျိုးသား ယဉ်ကျေးမှုနှင့်အနုပညာတက္ကသိုလ်(ရန်ကုန်)ပါမောက္ခချုပ်နှင့်ဌာနဆိုင်ရာတာဝန်ရှိသူများက လေဆိပ်၌ ကြိုဆိုခဲ့ကြပါသည်။

          အစည်းအဝေး၌ လာအိုနိုင်ငံ၊ အာဆီယံ လူမှု-ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီး၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ ခရီးသွားနှင့် ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနဝန်ကြီး Mrs. Sunanesavanh VIGNAKET က သဘာပတိ အဖြစ်ဆောင်ရွက်ပြီး အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများနှင့် တီမောလက်စ်တေနိုင်ငံတို့မှ လူမှု-ယဉ်ကျေးမှုအသိုက်အဝန်းကောင်စီဝန်ကြီးများ၊ အာဆီယံအဆင့်မြင့်အရာရှိကြီးများ၊ လာအို နိုင်ငံ၊ အာဆီယံအတွင်းရေးမှူးချုပ်၊ အာဆီယံဒုတိယအတွင်းရေးမှူးချုပ်နှင့် တာဝန်ရှိသူများ တက်ရောက်ကြသည်။

          အစည်းအဝေးတွင် အိမ်ရှင်လာအိုနိုင်ငံက ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း ဦးစားပေးဆောင်ရွက် မည့်လုပ်ငန်းစဉ်များ၊ ၂၀၂၅ အလွန် အာဆီယံ-လူမှုယဉ်ကျေးမှု အသိုက်အဝန်းမဏ္ဍိုင်၏ မဟာဗျူဟာအစီအစဉ်ရေးဆွဲရေးလုပ်ငန်းစဉ်များ၏ ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှုများ၊ ၄၄ ကြိမ်နှင့် ၄၅ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးသို့တင်ပြမည့် မှတ်တမ်းမှတ်ရာများ၊ အစည်း ဝေးအစီရင်ခံစာများ၊ ကြေညာချက်များနှင့် ၃၁ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံ လူမှု-ယဉ်ကျေးမှု အသိုက်အဝန်းကောင်စီ၏ မှတ်တမ်းအကျဉ်းချုပ်တို့အား အတည်ပြုနိုင်ရေးတို့နှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါသည်။

          အစည်းအဝေးတွင် ဒုတိယဝန်ကြီး ဒေါ်နုမြဇံက ပြောကြားရာ၌ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး သည် မုန်တိုင်း Yagi ကြောင့် မြန်မာရေဘေးသင့်ဒေသများတွင် ကူညီထောက်ပံ့ရေး၊ လှူဒါန်း ရေးကိစ္စများဖြင့် အလွန်အလုပ်များနေပါ၍ မိမိဒုတိယဝန်ကြီးက ကိုယ်စား တက်ရောက်ရခြင်း ဖြစ်ပါကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံ အာဆီယံ လူမှု-ယဉ်ကျေးမှုအသိုက်အဝန်းကောင်စီဝန်ကြီး ကိုယ်စား လာအိုပြည်သူ့ဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နွေးထွေးပျူငှာသော ဧည့်ဝတ် ကျေပွန်မှုနှင့် “ASEAN: Enhancing Connectivity and Resilience” ဟူသော ဆောင်ပုဒ်ဖြင့် အာဆီယံကို လမ်းကြောင်းပြနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုအတွက် ကျေးဇူးတင်ရှိပါကြောင်း၊ အဆိုပါဆောင်ပုဒ်သည် မိမိတို့ဒေသအတွက်စိန်ခေါ်မှုများနှင့် အခွင့်အလမ်းများအပေါ် နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်းထင်ဟပ်နေပြီး လာမည့်နှစ်များတွင် အာဆီယံကို အားကောင်းလာစေရန် အတွက်လမ်းညွှန်မူဘောင်တစ်ရပ်အဖြစ် ဖြစ်လာလိမ့်မည်ဖြစ်ပါကြောင်း၊ လွန်ခဲ့သောရက် အနည်းငယ်အတွင်းက တိုက်ခတ်ခဲ့သည့် တိုင်ဖုန်းမုန်တိုင်း Yagi ကြောင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၊ မြန်မာနိုင်ငံ၊ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၊ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၊ လာအိုနိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံစသည့် အာဆီယံ နိုင်ငံများမှပြည်သူများ၏ ကြီးမားသောဆုံးရှုံးမှုများအတွက် စိတ်ရင်းမှန်ဖြင့်ဝမ်းနည်း ပါကြောင်းကိုယ်ချင်းစာနာမိပါကြောင်းနှင့် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း နေပြည်တော်နယ်မြေ အပါ အဝင်ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး (၉)ခုနှင့် အာရှနိုင်ငံအချို့တို့တွင် ရေကြီးရေလျှံမှုများ ပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွားခဲ့သည့်အတွက် ဝမ်းနည်းကြောင်းကို ပြောကြားလိုပါကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံ အစိုးရသည် ရေဘေးသင့်ဒေသများအတွက်အရေး ပေါ်တုံ့ပြန်ရေးနှင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး အစီအမံများ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ရေဘေးသင့်ဒေသများသို့ ကယ်ဆယ်ရေးပစ္စည်းများပေးပို့ခဲ့ ပါကြောင်းကိုပြောကြားလိုပါကြောင်း၊ ယခုအချိန်ကာလတွင် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်စီမံ ခန့်ခွဲမှုဆိုင်ရာ အာဆီယံ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ဗဟိုဖြစ်သည့် AHA Center၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံအစိုးရနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့က တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်း တိုက်ခတ်ခဲ့သော မြန်မာနိုင်ငံအား ကူညီကယ်ဆယ်ရေးပစ္စည်းများ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည့် အတွက် ကျေးဇူးအထူးတင်ရှိကြောင်းကို အသိအမှတ်ပြုပြောကြားလိုပါကြောင်း၊ အာဆီယံ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် အနုပညာကိုမြှင့်တင်ခြင်းသည် မိမိတို့ဒေသ၏ ဂုဏ်အင်္ဂါ၊ စည်းလုံးညီညွတ်မှု နှင့် အားလုံးပါဝင်နိုင်သော တိုးတက်မှုအတွက် အဓိကဗဟိုချက်ဖြစ်ပါကြောင်း၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ အနုပညာနှင့် အမွေအနှစ်များသည် မိမိတို့ မတူကွဲပြားမှု၏ သင်္ကေတများ ဖြစ်သည်သာမက လူ့အဖွဲ့အစည်းများကြားကွာဟချက်များကို ပေါင်းကူးခြင်း၊ အပြန်အလှန်နားလည်မှုကို မြှင့်တင်ခြင်းနှင့် ရေရှည်တည်တံ့မှုကို မြှင့်တင်ခြင်းတို့အတွက် အစွမ်းထက်သော ကိရိယာများ ဖြစ်ပါကြောင်း၊ ယဉ်ကျေးမှု ဖလှယ်ခြင်းနှင့်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းအားဖြင့် မိမိတို့သည် မိမိတို့နိုင်ငံသားများအချင်းချင်း ပိုမိုခိုင်မာသောဆက်ဆံရေးကို တည်ဆောက်နိုင်ပြီး အထူးသဖြင့်စည်းခြားခံထားရသော လူ့အဖွဲ့အစည်းများကို နောက်ကျကျန်ရစ်မနေစေရေး  အာမခံပေးနိုင်မှာဖြစ်ပါကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်ချိတ်ဆက်မှုသည် ထိုကဲ့သို့ဆက်ဆံရေးများ ပိုမိုခိုင်မာ လာစေရေးအတွက် သော့ချက်ဖြစ်ကြောင်းကို အခိုင်အမာ ယုံကြည်ပါကြောင်း၊ ပြည်သူများအကြား ချိတ်ဆက်ရေးကြိုးပမ်းမှုများတွင် ယဉ်ကျေးမှုကို ထည့်သွင်းခြင်းဖြင့် ပြည်သူများအားလုံးပါဝင်မှုကို မြှင့်တင်ရုံသာမက မိမိတို့လူ့အဖွဲ့အစည်း များ၏ ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲမှုကိုလည်းအားဖြည့်ပေးမှာဖြစ်ပါကြောင်း၊ လာအိုနိုင်ငံ၏ ယဉ်ကျေးမှုနှင့်အနုပညာဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုများ၊ ရေရှည်တည်တံ့ရေးနှင့် ဒေသတွင်းချိတ်ဆက် မှုကို မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်သော ယဉ်ကျေးမှုနှင့် အနုပညာဆိုင်ရာ ပဏာမလှုပ်ရှားမှုများကို ချီးကျူးဂုဏ်ပြုလိုပါကြောင်း၊ အသေးစားနှင့်အလတ်စားယဉ်ကျေးမှုလုပ်ငန်းများ မြှင့်တင်ခြင်း ဆိုင်ရာ ဗန်းဗီယန်းကြေညာစာတမ်းအပါအဝင် လာအိုနိုင်ငံ၏လှုပ်ရှားမှုများသည် ပိုမို ကျယ်ပြန့်၍ ရေရှည်တည်တံ့သော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပန်းတိုင်များနှင့်အညီ ယဉ်ကျေးမှု ဆိုင်ရာ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုကို မြှင့်တင်ပေး နိုင်မည်ဟုယုံကြည်ပါကြောင်း၊ ကျွန်ုပ်တို့ဒေသတွင် ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုပြဿနာသည် အရေးကြီးနေပါကြောင်း၊ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုသည် နိုင်ငံနယ်နိမိတ်များကို ကျော်လွန်ကာ အားလုံးညီတူညီမျှ ခံစား နေရသောအခြေအနေဖြစ်သည့်အတွက် အရေးပေါ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုရရှိနိုင်ရန် လွန်စွာ အရေးကြီးသည့်အတွက် မိမိတို့၏စုပေါင်း ခံနိုင်ရည်ရှိမှုကိုမြှင့်တင်ရန် အရေးကြီးပါကြောင်း၊ ဒေသတွင်း သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမှတစ်ဆင့် ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုဒဏ် ခံနိုင်ရည်ရှိရေးမြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းမှုများကို မြန်မာနိုင်ငံက ထောက်ခံအား ပေးပါကြောင်း၊ အာဆီယံ ကျားမရေးရာ မြှင့်တင်ရေး မဟာဗျူဟာမူဘောင်နှင့် အမျိုးသမီးများ၊ ငြိမ်းချမ်းရေး နှင့်လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အာဆီယံဒေသတွင်း ဆောင်ရွက်မှု အစီအစဉ်များမှတဆင့် အာဆီယံ၏ ကျား-မ ပါဝင်မှုဆိုင်ရာ ကတိကဝတ်များကိုလည်း မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ထောက်ခံအားပေးလျက်ရှိပါကြောင်း၊ မသန်စွမ်းသူများ၏ အခွင့်အရေး များကို မြှင့်တင်ပေးသည့် ASEAN Enabling Master plan 2025 ကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် ဆောင်ရွက်နေသည့် လုပ်ငန်းများကို မြန်မာနိုင်ငံမှ ကြိုဆိုပါကြောင်းနှင့် ၎င်းသည်မိမိတို့၏ ပေါင်းစပ်ပါဝင်မှုနှင့် သာတူညီမျှမှု တန်ဖိုးများအတွက် သက်သေပြချက်တစ်ခု ဖြစ်ပါ ကြောင်းကို ပြောကြားလိုပါကြောင်း၊ COVID-19 ကပ်ရောဂါ အလွန်ကာလတွင် အာဆီယံ၏ ကျန်းမာရေးကဏ္ဍ ကြံ့ကြံ့ခံနိုင်စွမ်းရှိမှုသည်  အထူးအရေးပါကြောင်းကို နားလည်သဘော ပေါက်လာရပါကြောင်း၊ မိမိတို့ရင်ဆိုင်နေရသော ကျန်းမာရေးစိန်ခေါ်မှုများသည် မိမိတို့၏ မဟာဗျူဟာများကို ပြန်လည်သုံးသပ်ရန် နှင့်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပိုမိုခိုင်မာစေရန် လိုအပ်မှုကို ထောက်ပြနေပါကြောင်း၊ ASEAN Comprehensive Recovery Framework (ACRF) ကို ဤလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ထည့်သွင်း ပေါင်းစည်းမှုသည် လွန်စွာအထောက်အကူပြုပြီး သတိပြုစောင့်ကြည့်မှုများနှင့် ကြိုတင် ပြင်ဆင်မှုများကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားရမှာ ဖြစ်ပါကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် ကပ်ရောဂါကာကွယ်ရေး ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှု၊ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုနှင့် သာတူညီမျှလက်လှမ်းမီမှု မြှင့်တင်ရန်နှင့် ပြည်သူများ၏တိုးပွားလာသော စိတ်ကျန်းမာရေး လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်သည့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများမှ တစ်ဆင့် အာဆီယံ ကျန်းမာရေးကဏ္ဍ၏ စွမ်းရည်ကို အားကောင်းစေရန်အတွက် ဒေသတွင်း ကျန်းမာရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အစပြုမှုများကို မြန်မာနိုင်ငံက ပံ့ပိုးကူညီရန်အသင့်ရှိနေ ပါကြောင်းကိုပြောကြားလိုပါကြောင်း၊ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ လူမှုရေးဆက်စပ် အချက်အလက် များဖြစ်သည့် ဆင်းရဲမွဲတေမှု၊ ပညာရေးနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အကြောင်းချင်းရာ များကိုလည်း ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်ရန် အရေးကြီးပါကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် လာမည့်လတွင်ကျင်းပမည့် ၄၄ ကြိမ်နှင့် ၄၅ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေး များသို့တင်သွင်းမည့် အတည်ပြုမည့်မှတ်တမ်းမှတ်ရာ ၉ ခုနှင့် မှတ်တမ်းတင်မည့် မှတ်တမ်းမှတ်ရာ ၂၈ ခုကို ထောက်ခံကြိုဆိုပါကြောင်းကို ပြောကြားလိုပါကြောင်း၊ ၂၀၂၅ အလွန် အာဆီယံ လူမှု-ယဉ်ကျေးမှုအသိုက်အဝန်း၏ မဟာဗျူဟာအစီအစဉ်ရေးဆွဲရေး Ad Hoc Working Group ၏ ကြိုးပမ်း အားထုတ်မှုများနှင့် တိုးတက်မှုများကို ချီးကျူးဂုဏ်ပြု ကြောင်းကို ပြောကြားလိုပါကြောင်း၊ ASCC အခြေပြမြေပုံ ၂၀၂၅ ၏ ကာလကုန် ပြန်လည် သုံးသပ်မှုလုပ်ငန်းကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် အာဆီယံအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရုံး၏ ဆောင်ရွက် မှုများကိုလည်း မြန်မာနိုင်ငံမှ ကြိုဆိုပါကြောင်း၊  ASCC အခြေပြမြေပုံ ၂၀၂၅ ၏ အောင်မြင်မှု များကို ပြန်လည်သုံးသပ်ခြင်းဖြင့် အောင်မြင်မှုများမှ သင်ခန်းစာယူနိုင်သကဲ့သို့ အကောင် အထည်ဖော်မှု လုပ်ငန်းများအပေါ် စေ့စေ့စပ်စပ် ပြန်လည်သုံးသပ်ခြင်းအား ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် အရေးကြီးပါကြောင်း၊ လာအိုနိုင်ငံ၏ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အာဆီယံ အလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌကာလအတွင်း အာဆီယံ လူမှု-ယဉ်ကျေးမှု အသိုက်အဝန်း၏ မဟာဗျူဟာဦးတည်ချက်များနှင့်အညီ အာဆီယံနိုင်ငံများအကြား အတူမျှဝေထားသော မျှော်မှန်းချက်များကို အကောင်အထည်ဖော် ရန်အတွက် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများနှင့်အတူ ဆက်လက်လက်တွဲဆောင်ရွက်သွားရန် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် အပြည့်အဝသန္နိဋ္ဌာန်ချထားကြောင်းကို ပြောကြားလိုပါကြောင်း စသည့်ဖြင့် ဆွေးနွေးပြောကြားခဲ့ပါသည်။

          အစည်းအ‌ဝေးသို့ ဒုတိယဝန်ကြီးနှင့်အတူ အာဆီယံ လူမှု-ယဉ်ကျေးမှုအသိုက်အဝန်း ကောင်စီ အဆင့်မြင့်အရာရှိကြီးဖြစ်သူ သမိုင်းသုတေသနနှင့် အမျိုးသားစာကြည့်တိုက်ဦးစီး ဌာန၊ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်နှင့် ဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူများ တက်ရောက်ခဲ့ကြပါသည်။

          ဒုတိယဝန်ကြီးနှင့် မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် ၃၂ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံ လူမှု-ယဉ်ကျေးမှုအသိုက်အဝန်းကောင်စီအစည်းအဝေးနှင့်အတူ အာဆီယံ လူမှု-ယဉ်ကျေးမှု အသိုက်အဝန်းမဏ္ဍိုင်၏ ADME (ASEAN Database for Monitoring and Evaluation System) စတင်ဖွင့်လှစ်သည့် အခမ်းအနားနှင့် ညနေပိုင်းတွင် ပြုလုပ်သည့် ၃၂ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံလူမှု-ယဉ်ကျေးမှုအသိုက်အဝန်းကောင်စီဝန်ကြီးများအဆင့် အစည်းအဝေးအထိမ်း အမှတ်အဖြစ် လာအိုနိုင်ငံ၊ ပြန်ကြားရေး၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ တည်ခင်းဧည့်ခံသည့် ဂုဏ်ပြုညစာစားပွဲအခမ်းအနားသို့ တက်ရောက်ခဲ့ပြီး လာအိုရိုးရာ ယဉ်ကျေးမှု အဆိုအကများဖြင့် ဖျော်ဖြေတင်ဆက်မှုများကို ကြည့်ရှုအားပေးခဲ့ပါသည်။

           ဗီယင်ကျန်းမြို့သို့ ရောက်ရှိနေစဉ်ကာလအတွင်း ဒုတိယဝန်ကြီးနှင့်အဖွဲ့သည် အခြားသော အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ ကိုယ်စားလှယ်များနှင့်အတူ ဗီယင်ကျန်းခေတ်ပြိုင် အနုပညာပြတိုက် (သစ်သားပြတိုက်)၊ That Luang စေတီ နှင့် Ho Pra Keo ဘုရားကျောင်း သို့သွားရောက်လေ့လာခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိသည်။